Een écht gesprek met je klas

‘Een op de negen leraren in het voortgezet onderwijs gaat moeilijke onderwerpen als terrorisme, homoseksualiteit, het slavernijverleden en de politieke situatie in Turkije en Rusland uit de weg,’ bleek onlangs uit het onderwijsonderzoek ‘Integratie op school’ van DUO. De 11% docenten die deze hete hangijzers uit de weg gaat, doet dat omdat ze een ‘toegenomen tegenstelling tussen westerse en niet-westerse normen en waarden ervaart’.

School als mini-maatschappij

Dat is om meerdere redenen zorgelijk. Natuurlijk wordt er zo voorbijgegaan aan de verplichting om met burgerschap aan de slag te gaan, waarbij dit soort onderwerpen aan bod moet komen. Maar wat zorgelijker is, is dat leerlingen op school voorbereid moeten worden op de maatschappij. School is de plek bij uitstek waar je leert om een genuanceerde mening te formuleren, te discussiëren en te luisteren naar elkaar. Hoe kan dat lukken als aanslagen niet besproken worden, of als een docent niet voor zijn geaardheid uit durft te komen? Wanneer we niet meer durven te praten over wat wezenlijk is, omdat er dan frictie kan ontstaan?

Alternatieve feiten

Nu is dit makkelijker gezegd dan gedaan. Als docent heb je de verantwoordelijkheid om je curriculum af te werken. Je bent daarbij gebaat bij een goede sfeer in de klas, die je moet opbouwen in een luttel aantal contacturen per week. Kortom: er is weinig tijd en veel druk. En als je wel de tijd neemt voor de actualiteit, moet je een weerwoord hebben op leerlingen die kritiek uiten op de traditionele media of met ‘alternatieve feiten’ of nepnieuws de klas in komen. Het nieuws kort duiden, is nog lang niet zo eenvoudig. De app Goedemorgen op school! gaat daarvoor tools aanbieden. Door een vast moment te creëren, kunnen leerlingen en docenten oefenen om dat gesprek wel aan te gaan. Door samen te onderzoeken (wat is er aan de hand?), elkaar te bevragen (wat vind jij?) en zich te leren bezinnen (wat betekent dit allemaal?). Niet om te discussiëren en te overtuigen, maar om te praten en naar elkaar te luisteren.

Actueel aanbod

De app biedt dagelijks verschillende onderwerpen aan. Naast actualiteit is er ook aandacht voor grotere maatschappelijke trends, persoonlijke ontwikkeling en de grote tradities en religies. Elk onderwerp wordt toegelicht en voorzien van vragen. Als docent maak je je eigen keuze uit het aanbod afhankelijk van je klas, je eigen voorkeur en beschikbare tijd. Want burgerschap is niet alleen voorbehouden aan een mentoruur of speciale les. Het is een vakoverstijgend aandachtspunt dat iedereen aangaat, zowel docenten als leerlingen. Als we leerlingen willen ‘opvoeden’ tot participerende burgers die leren omgaan met verschillen, moeten we het gesprek dagelijks aangaan. Laten we eens beginnen met een paar minuten per dag.

De Goedemorgen op school!-app wordt ontwikkeld door Creathlon i.s.m. VOS/ABB. Het is belangrijk dat de app volledig aansluit op de wensen uit de praktijk. Dit schooljaar zijn er daarom plekken beschikbaar voor scholen die willen mee-ontwikkelen aan de app. Meer informatie of meedoen? Meld je hier aan!